Γράφει ο Βασίλης Ζαφειρίδης
Το overclocking μιας CPU είναι, σε γενικές γραμμές, η διαδικασία αύξησης της ταχύτητας με την οποία τρέχει. Ήταν ανέκαθεν ένας τομέας για τους nerds των PC, αλλά με το πέρασμα των χρόνων, οι κατασκευαστές έχουν πλέον κάνει τη διαδικασία πολύ πιο απλή. Το overclocking μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την απόδοση του υπολογιστή σας, αλλά μπορεί επίσης και να τον βλάψει αν δεν γίνει σωστά. Όμως αν επιθυμείτε να μεγιστοποιήσετε την απόδοση του υπολογιστή, τότε το overclocking του επεξεργαστή του είναι για εσάς μονόδρομος. Ουσιαστικά, αυξάνετε την ταχύτητα της CPU και ελέγχετε τη σταθερότητα του υπολογιστή σας. Θα πρέπει να διασφαλίσετε ότι η θερμοκρασία της δεν ανεβαίνει πάρα πολύ κάθε φορά που αυξάνεται η ταχύτητα της. Αν συμβαίνει αυτό, τότε η απόδοσή της γίνεται ασταθής. Για να μάθετε πώς να κάνετε overclocking τον επεξεργαστή σας, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα :
Α' Μέρος
1. Κατανοήστε τα βασικά του overclocking.
Το Overclocking είναι η διαδικασία αύξησης της ταχύτητας και της τάσης της CPU σας για τη βελτίωση των επιδόσεων. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να πάρετε το βέλτιστο από έναν ισχυρό επεξεργαστή ή να ξεκλειδώσετε λίγη περισσότερη δύναμη από έναν υπολογιστή παλιό ή χαμηλού κόστους. Προσοχή όμως, το Overclocking μπορεί να βλάψει τον hardware, αν δεν γίνει σωστά ή αν δεν ληφθούν κάποια πράγματα υπόψη, όπως η ποιότητα των εξαρτημάτων που έχετε στο PC σας και αλλά. Να ξέρετε επίσης ότι το overclocking επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από μικρές διακυμάνσεις στη διαδικασία κατασκευής. Οι προσδοκίες σας λοιπόν θα πρέπει να είναι σε συνάρτηση με το υλικό διαθέτετε. Αν θέλετε να αυξήσετε τις επιδόσεις στα video games, θα πρέπει να εξετάσετε το ενδεχόμενο να κάνετε overclocking στην κάρτα γραφικών σας. Κατά πάσα πιθανότητα θα δείτε καλύτερα αποτελέσματα. Τα laptops δεν είναι καλοί υποψήφιοι για το overclocking, γιατί οι δυνατότητες ψύξης της CPU είναι περιορισμένες. Θα έχετε πολύ καλύτερα αποτελέσματα, σχετικά με την απόδοση, σε έναν επιτραπέζιο υπολογιστή, όπου μπορείτε να ελέγχετε την θερμοκρασία καλύτερα.
2. Κατεβάστε τα απαραίτητα εργαλεία.
Θα χρειαστείτε μερικά προγράμματα συγκριτικής αξιολόγησης και εργαλεία προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, προκειμένου να ελέγξετε με ακρίβεια τα αποτελέσματα του overclocking σας. Τα προγράμματα αυτά έχουν ως στόχο τον έλεγχο της απόδοσης του επεξεργαστή σας, καθώς και την ικανότητα να διατηρεί αυτή την απόδοση στο χρόνο. Έτσι έχουμε:
CPU-Z - Είναι ένα απλό πρόγραμμα παρακολούθησης που θα σας επιτρέψει να δείτε την ταχύτητα και την τάση του ρεύματος στα Windows. Αυτό δεν εκτελεί ενέργειες, αλλά συμβάλει στη διασφάλιση της σωστής λειτουργίας.
Prime95 - Είναι ένα δωρεάν πρόγραμμα συγκριτικής αξιολόγησης που χρησιμοποιείται ευρέως για τον έλεγχο του στρες. Έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί για μεγάλες χρονικές περιόδους.
LinX - Ενα άλλο πρόγραμμα προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. Είναι ελαφρύτερο από το Prime95, και είναι καλό για τη δοκιμή ανάμεσα σε κάθε αλλαγή που θα κάνετε.
3. Ελέγξτε τη μητρική πλακέτα και τον επεξεργαστή σας.
Διαφορετικές μητρικές και επεξεργαστές έχουν διαφορετικές δυνατότητες, όταν πρόκειται για overclocking. Υπάρχουν επίσης μικρές διαφορές όταν πρόκειται για overclocking AMD σε σχέση με την Intel, αλλά η γενική διαδικασία είναι η ίδια. Το σημαντικότερο πράγμα που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι για το αν είναι ή όχι ο πολλαπλασιαστής σας ξεκλείδωτος. Αν ο πολλαπλασιαστής είναι κλειδωμένος, τότε δεν θα έχετε τόσο μεγάλη αυτονομία στις ρυθμίσεις. Πολλοί έχουν σχεδιαστεί για overclocking, και, συνεπώς, θα μπορείτε να έχετε πλήρη πρόσβαση στις overclocking ρυθμίσεις. Επίσης κάποιες μητρικές είναι κατασκευασμένες για overclocking, περισσότερο από κάποιές αλλές. Για παράδειγμα, η σειρά "K" της Intel i7s έχει σχεδιαστεί ειδικά για να είναι overclocked (π.χ. Intel i7-2700K). Μπορείτε να βρείτε το μοντέλο του επεξεργαστή σας πατώντας τα πλήκτρα Win + Pause.
4. Εκτελέστε ένα βασικό τεστ κοπώσεως.
Πριν ξεκινήσετε το overclocking, οφείλετε να εκτελέσετε μια προσομοίωση ακραίων καταστάσεων. Αυτό θα σας δώσει μια βάση για να λάβετε υπόψη κάποια πράγματα καθώς ξεκινάτε το overclocking, και θα σας δείξει επίσης αν υπάρχουν προβλήματα σχετικά με τις ρυθμίσεις που επιλέξατε. Ουσιαστικά σας βοηθάει να προλάβετε δυσάρεστες καταστάσεις. Φροντίστε να ελέγξετε τα επίπεδα της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια της δοκιμής. Αν η θερμοκρασία είναι άνω των 70 ° C (158 ° F), είναι πιθανό να μην είναι σε θέση το σύστημά σας να πάρει πολύ από overclocking. Μπορεί να χρειαστεί να εγκαταστήσετε ένα νέο σύστημα ψύξης. Είναι λοιπόν ένα ζήτημα που πρέπει να διευθετηθεί πριν ξεκινήσετε overclocking. Ελέγξτε τη μνήμη σας για να δείτε αν υπάρχουν τυχόν λάθη.
Β' Μέρος
Αύξηση του Base Clock
1. Ανοίξτε το BIOS.
Μπορείτε να αποκτήσετε πρόσβαση στο BIOS κρατώντας πατημένο το πλήκτρο Del ενώ ο υπολογιστής βρίσκεται στην εκκίνηση. Άλλα πιθανά πλήκτρα ρύθμισης είναι το F10, F2, και F12. Κάθε BIOS είναι διαφορετικό, έτσι το μενού μπορεί να διαφέρει από σύστημα σε σύστημα. Μην φοβάστε να ψάξετε το μενού του συστήματος για να βρείτε αυτό που χρειάζεστε.
2. Ανοίξτε το "Frequency / Voltage Control".
Το μενού αυτό μπορεί να έχει διαφορετικό όνομα, όπως "Overclocking". Αυτό είναι το μενού που θα περνάτε τον περισσότερο χρόνο σας, καθώς θα σας επιτρέψει να ρυθμίσετε την ταχύτητα της CPU, καθώς και την τάση του ρευματος που λαμβάνει.
3. Μειώστε την ταχύτητα του διαύλου μνήμης (memory bus speed).
Προκειμένου να προλάβετε τη μνήμη από σφάλματα, θα πρεπει να μειώσετε την ταχύτητα πριν συνεχίσετε. Αυτό μπορεί να αναφέρεται ως "Memory Multiplier", "DDR Memory Frequency" ή "Memory Ratio". Χαμηλώστε το στην χαμηλότερη δυνατή ρύθμιση. Εάν δεν μπορείτε να βρείτε τις επιλογές, δοκιμάστε πατώντας τα πλήκτρα Ctrl + Alt + F1 στο κύριο μενού του BIOS.
4. Αυξήστε το Base Clock κατά 10%.
Το Base Clock είναι η βασική ταχύτητα του επεξεργαστή σας. Είναι συνήθως η χαμηλότερη ταχύτητα που πολλαπλασιάζεται για να φτάσει τη συνολική ταχύτητα του πυρήνα. Οι περισσότεροι επεξεργαστές μπορούν να χειριστούν ένα γρήγορο άλμα 10% κατά την έναρξη της διαδικασίας. Για παράδειγμα, εάν το Base Clock είναι χρονισμένο στα 100 MHz, και ο πολλαπλασιαστής είναι 16, τότε η συνολική ταχύτητα του Clock είναι 1,6 GHz. Με την αύξηση κατά 10% θα αλλάξετε το Base Clock στα 110 MHz, και την ταχύτητα του στα 1,76 GHz.
5. Εκτελέστε ένα τεστ κοπώσεως.
Μόλις εκτελέσετε τα παραπάνω, κάντε επανεκκίνηση του υπολογιστή και εκκινήστε το λειτουργικό σας σύστημα. Εκκινήστε το Linx σας και τρέξτε το μερικές φορές. Αν δεν υπάρχουν προβλήματα, είστε έτοιμοι να προχωρήσετε. Αν το σύστημά σας είναι ασταθές, ίσως να μην είναι σε θέση να δεχθεί το overclock, και θα πρέπει να επαναφέρετε τις ρυθμίσεις σας.
6. Αύξηση του Base Clock έως ότου το σύστημα γίνει ασταθές.
Αντί να αυξάνετε την ταχύτητα κατά 10% κάθε φορά, θα ήταν προτιμότερο να αυξάνετε την ταχύτητα κατά 5-10 MHz τη φορά. Αυτό θα σας επιτρέψει να βρείτε ένα "γλυκό" σημείο πολύ ευκολότερα. Εκτελέστε benchmark κάθε φορά που κάνετε μια αλλαγή μέχρι να φτάσετε σε μια ασταθή κατάσταση. Η αστάθεια, πιθανότατα, προκαλείται από τον επεξεργαστή που δεν λαμβάνει αρκετή ηλεκτρική τάση. Φροντίστε να καταγράφετε κάθε φορά τις ρυθμίσεις σας, σε περίπτωση που θέλετε να επιστρέψετε σε αυτές αργότερα.
Γ' Μέρος
Αύξηση του πολλαπλασιαστή
1. Χαμηλώστε το Clock Base.
Πριν ξεκινήσετε την αύξηση του πολλαπλασιαστή σας, θα πρέπει να μειώσετε το Clock Base. Αυτό θα βοηθήσει να γίνει η αύξηση του πολλαπλασιαστή πιο ακριβής. Χρησιμοποιώντας μια χαμηλότερη ταχύτητα στο Clock Base, και μια υψηλότερη στον πολλαπλασιαστή θα έχετε ένα πιο σταθερό σύστημα, αλλά μια υψηλότερη ταχύτητα στο Clock Base και μια χαμηλότερη στον πολλαπλασιαστή θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη απόδοση. Στόχος είναι να βρείτε την τέλεια ισορροπία.
2. Αυξήστε τον πολλαπλασιαστή.
Μόλις ρίξετε λίγο το Clock Base, ξεκινήστε την αύξηση του πολλαπλασιαστή κατά 0,5. Ο πολλαπλασιαστής μπορεί να αναφέρεται ως "CPU Ratio" ή κάτι παρόμοιο. Μπορεί να οριστεί στην επιλογή "Auto" αντί ενός αριθμού, όταν το συναντάτε για πρώτη φορά.
3. Εκτελέστε ένα τεστ κοπώσεως.
Επανεκκινήστε τον υπολογιστή σας και τρέξτε το πρόγραμμα συγκριτικής αξιολόγησης (benchmark program). Αν ο υπολογιστής σας δεν αντιμετωπίσει τυχόν σφάλματα μετά από μερικά τρεξίματα μέσω του προγράμματος, τότε είστε σε θέση να αυξήσετε και πάλι τον πολλαπλασιαστή. Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία κάθε φορά που κάνετε κάποια προσαύξηση.
4. Ελέγχετε τις θερμοκρασίες σας.
Βεβαιωθείτε ότι έχετε δώσει ιδιαίτερη προσοχή στα επίπεδα της θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Μπορεί να φτάσετε στο ανώτατο όριο θερμοκρασίας πριν το σύστημά σας γίνει ασταθές. Αν ισχύει αυτό, τότε ίσως έχετε φτάσει στα όρια το overclocking σας. Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να βρείτε την καλύτερη ισορροπία ανάμεσα στην αύξηση του Clock Base και την αύξηση του πολλαπλασιαστή. Αν και κάθε CPU έχει διαφορετικό ασφαλές εύρος θερμοκρασίας, ο γενικός κανόνας είναι να μην επιτρέψετε την CPU σας να φτάσει στους 85 ° C (185 ° F).
5. Επαναλάβετε μέχρι ο υπολογιστής αρχίσει να κολλάει.
Πρέπει τώρα να έχετε τις ρυθμίσεις εκείνες που μετά βίας η απόδοση του υπολογιστή σας δε γίνεται ασταθής. Εφ 'όσον οι θερμοκρασίες είναι ακόμα εντός ασφαλών ορίων, μπορείτε να ξεκινήσετε τη ρύθμιση των επιπέδων της τάσης για να καταστούν δυνατές οι περαιτέρω αυξήσεις.
Δ' Μέρος
Αύξηση της τάσης
1. Αυξήστε την τάση των πυρήνων της CPU.
Αυτό μπορεί να αναφέρεται ως «Vcore Voltage". Η αύξηση της τάσης πέρα από τα όρια ασφαλείας μπορεί να βλάψει γρήγορα τον εξοπλισμό σας, με αποτέλεσμα να το καθιστά το πιο απαιτητικό και επικίνδυνο μέρος της διαδικασίας overclocking. Κάθε CPU και κάθε μητρική πλακέτα μπορεί να χειριστεί διαφορετικά την αύξηση της τάσης, έτσι ώστε πρέπει να δώσετε επιπλέον προσοχή στην θερμοκρασία. Όταν αυξάνετε την τάση του πυρήνα σας, να την αυξάνετε κατά 0.025 κάθε φορά. Μεγαλύτερη απότομη αύξηση μπορεί να προκαλέσει ζημιά.
2. Εκτελέστε ένα τεστ κοπώσεως.
Μετά την πρώτη αύξηση, εκτελέστε ένα τεστ κοπώσεως. Αν το σύστημά σας είναι σταθερό, βεβαιωθείτε ότι οι θερμοκρασίες είναι ακόμη σε αποδεκτό επίπεδο. Αν το σύστημα εξακολουθεί να είναι ασταθές, δοκιμάστε να μειώσετε είτε τον πολλαπλασιαστή είτε την ταχύτητα του ρολογιού βάσης (Clock Base).
3. Επιστρέψτε είτε στον τομέα το Clock Base είτε στου πολλαπλασιαστή.
Μόλις καταφέρετε να κάνετε το σύστημα σας σταθερό μέσω της αύξησης της τάσης, μπορείτε στη συνέχεια να αυξήσετε είτε το Clock Base, είτε τον πολλαπλάσιαστη. Αυξήστε τα σε μικρές δόσεις , τρέξτε τον Προσομοιωτή ακραίων καταστάσεων μέχρι το σύστημα γίνει ασταθές ξανά. Από τη στιγμή που οι ρυθμίσεις στην τάση αυξάνουν την θερμοκρασία, ο στόχος σας πρέπει να είναι η μεγιστοποίηση των ρυθμίσεων του Clock Base και του πολλαπλασιαστή για να αξιοποιήσετε στο έπακρο τις επιδόσεις με την χαμηλότερη δυνατή τάση. Αυτό προϋποθέτει πολλές δοκιμές και λάθη, καθώς θα δοκιμάζετε διαφορετικούς συνδυασμούς.
4. Επαναλάβετε τον κύκλο μέχρι να επιτευχθεί η μέγιστη τάση ή η μέγιστη θερμοκρασία.
Τελικά θα φτάσετε σε ένα σημείο όπου δεν θα μπορείτε να κάνετε την παραμικρή αύξηση ή η θερμοκρασία θα πλησιάζει σε επικίνδυνα επίπεδα. Αυτό είναι το όριο της μητρικής πλακέτας και του επεξεργαστή σας, και είναι πιθανό ότι δεν θα είστε σε θέση να προχωρήσετε άλλο. Σε γενικές γραμμές, δεν θα πρέπει να αυξήσετε την τάση περισσότερο από 0,4 σε σχέση με το αρχικό επίπεδο του 0,2 χρησιμοποιώντας το βασικό σύστημα ψύξης. Εάν φτάσετε στο ανώτατο όριο θερμοκρασίας , πριν φτάσετε στο ανώτατο όριο τασης , τότε μπορείτε να προσθέσετε περισσότερες αυξήσεις μέσα από την αναβάθμιση του συστήματος ψύξης του υπολογιστή σας. Μπορείτε να εγκαταστήσετε μια πιο ισχυρή ψήκτρα ή να επιλέξετε μια πιο ακριβή λύση αλλά πολύ πιο αποτελεσματική, χρησιμοποιώντας ψυκτικό υγρό.
Ε' Μέρος
Τελικός προσομοιωτής ακραίων καταστάσεων
1. Επιστρέψτε τώρα στις τελευταίες ασφαλείς ρυθμίσεις .
Χαμηλώστε το Clock Base ή τον πολλαπλασιαστή στις τελευταίες ρυθμίσεις. Αυτή είναι η νέα ταχύτητα του επεξεργαστή σας, και αν είστε τυχεροί, θα είναι αισθητά μεγαλύτερη από ό, τι ήταν πριν. Αν όλα βαίνουν καλώς, τότε είστε έτοιμοι να ξεκινήσετε την τελική δοκιμή σας.
2. Αυξήστε την ταχύτητα της μνήμης.
Αυξήστε την ταχύτητα της μνήμης προς τα αρχικά επίπεδα. Κάντε το αυτό σιγά-σιγά, καθώς ο προσομοιωτής ακραίων καταστάσεων εκτελεί τη διαδικασία. Μπορεί να μην είστε σε θέση να αυξήσετε τη μνήμη στα αρχικά της επίπεδα. Χρησιμοποιείτε το Memtest86 για να εκτελείτε τεστ μνήμης και δημιουργείτε συχνά αντίγραφα ασφαλείας.
3. Εκτελέστε ένα παρατεταμένο στρες τεστ.
Ανοίξτε το Prime95 και εκτελέστε το για 12 ώρες. Μπορεί να σας φαίνεται μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά ο στόχος σας είναι να εξασφαλιστεί η απόλυτη σταθερότητα του συστήματος σε μεγάλες χρονικές περιόδους. Αυτό θα οδηγήσει σε καλύτερη και πιο αξιόπιστη απόδοση. Αν το σύστημά σας γίνεται ασταθές κατά τη διάρκεια αυτής της δοκιμής ή έχετε αύξηση της θερμοκρασίας σε απαράδεκτα επίπεδα, θα πρέπει να πάτε πίσω και να αναπροσαρμόσετε την ταχύτητα του Clock Base, του πολλαπλασιαστή σας, και της τάσης. Όταν ανοίξετε το Prime95, επιλέξτε "Just Stress Testing". Κάντε κλικ στο κουμπί Options→ Torture Test και ρυθμίστε το στο "Small FFT" . Οι θερμοκρασίες είναι συνήθως εντάξει, δεδομένου ότι το Prime95 ωθεί τον υπολογιστή σας περισσότερο στα άκρα από οποιαδήποτε άλλο πρόγραμμα. Μπορεί ακόμα να θέλετε να δημιουργήσετε αντίγραφα του overclock σας. Η θερμοκρασία δεν θα πρέπει να υπερβεί τους 60 ° C (140 ° F).
4. Κάντε κάποιες δοκιμές σε πραγματικές συνθήκες.
Ενώ τα προγράμματα προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σας εγγυώνται ότι το σύστημα σας είναι σταθερό, εσείς ίσως να θέλετε να το δοκιμάσετε σε πραγματικές συνθήκες . Αν είστε ένας gamer, αρχίστε να παίζετε τα πιο απαιτητικά παιχνίδια που έχετε. Αν κωδικοποιείτε βίντεο, δοκιμάστε να κωδικοποιήσετε ένα Bluray. Βεβαιωθείτε ότι όλα λειτουργούν όπως θα έπρεπε.
